Dialogue in the Dark - ใช้ชีวิตคนตาบอด ตอนที่ 1

(Follow English version at http://jchinrungrueng.blogspot.com/2010/12/dialogue-in-dark-experiment-with-life.html)

วันอาทิตย์นี้ผมบอกกับลูกๆผมว่าจะพาไปดูหนังวิทยาศาสตร์ที่ องค์การพัฒนาวิทยาศาสตร์แห่งชาติ (อพวช) ตึกจามจุรีสแควร์ เนื่องจากเป็นเทศกาลภาพยนต์วิทยาศาสตร์ครับ แต่สิ่งที่จะเล่าในวันนี้ไม่ใช่หนังวิทยาศาสตร์ แต่เป็น Diaglogue in the Dark

มันคืออะไรเหรอ บางคนอาจจะงง แต่บางคนคงเคยได้ยินมาบ้างแล้ว ที่ อพวช ตึกจามจุรีชั้น 4 ติดกับศูนย์หนังสือจุฬา ได้จัดนิทรรศการด้านวิทยาศาสตร์ มีการสาธิตแสดงการทดลองทางวิทยาศาสตร์ ให้เด็กๆได้เล่น ได้ทดลองค้นคว้า ผมเคยพาเด็กๆไปเที่ยวมาครั้งหนึ่งก็ติดใจ และวันนี้ก็ได้พาไปอีกเนื่องจากเทศกาลภาพยนตร์วิทยาศาสตร์ดังกล่าวข้างต้น หลังจากดูภาพยนตร์ไปเรื่อง สองเรื่อง ยุ้น ลูกสาวผมก็เห็นป้ายประชาสัมพันธ์ Diaglog in the Dark เป็นรูปสัญลักษณ์คนตาบอดสองคนจูงมือกันเดิน ก็เกิดความสนใจอยากเข้า ก็เลยเข้าไปสอบถามดูว่าเป็นอะไร

คุณพ่อ: "ขอโทษครับ Dialogue in the Dark คืออะไรครับ"
พี่ๆเจ้าหน้าที่: "อ๋อ มันคือห้องมืดค่ะ ให้คนตาดีได้ลองใช้ชีวิตเป็นคนตาบอด ว่าเขาใช้ชีวิตอย่างไรค่ะ"
คุณพ่อ: "เด็กเข้าได้มั้ยครับ"
พี่ๆเจ้าหน้าที่: "น้องกลัวความมืดมั้ยคะ ถ้าไม่กลัวก็เข้าได้ค่ะ"
ผมเลยหันไปถามเจ้าลูกสาวว่ากลัวมั้ย ก็รู้คำตอบละครับ แน่นอน ด้วยความอยากรู้อยากเห็นของเขา
แล้วเขาก็หันไปชวนพี่ชายต่อด้วย

ยุ้น:  "เข่ง ไปเล่นห้องมืดด้วยกันมั้ย"
เข่ง: "ไม่อาวววว เค้ากลัวหลง เดี๋ยวหลง มองไม่เห็น"
ยุ้น: "ไม่หลงหรอก ไปด้วยกัน ไปกับป๊ากับแม่ เค้าเกาะป๊า เข่งก็เกาะแม่สิ"
เข่ง: "ไม่อาวววว มันมืดมองไม่เห็น เดี๋ยวหลง"

กระต่ายขาเดียวเลยครับเจ้าลูกชาย ยังไงก็ไม่ยอม แม้ว่าแม่จะบอกว่าไปกับแม่ ก็เลยให้ไปรอที่ห้องฉายหนังดูหนังวิทยาศาสตร์ไปพลางๆ

เสร็จแล้วก็เลยซื้อตั๋วเข้า Dialogue in the Dark กันสองคนพ่อลูก เสร็จถึงเวลาก็ไปรอที่หน้าห้อง ตอนนี้เจ้าลูกสาวเริ่มเงียบ คงจะเริ่มกลัว เนื่องจากพี่ๆก็ไม่ค่อยยอมเผยอะไรให้ฟังว่าข้างในมีอะไรบ้าง บอกแต่ว่าไม่อันตราย สนุกค่ะ คงกลัวรู้แล้วหมดสนุกมั้งครับ พี่ไกด์ที่หน้าห้องเห็นว่าคงจะกลัว ก็เลยเข้ามาชวนคุย

พี่ไกด์: กลัวความมืดมั้ย
ยุ้น: ส่ายหน้า แต่มีสีหน้ากังวล
พี่ไกด์: ไม่ต้องกลัวนะ ลองไปดูกับพี่นิดนึงมั้ย มามะ พี่พาเข้าไปลองหน้าทางเข้านิดนึง
คุณพ่อ: ไปสิ ลองไปดูว่ากลัวมั้ย ไปกับพี่ไม่เป็นไร แล้วกลับมาหาป๊า

ว่าแล้วก็เลยจูงมือกันเข้าไปสองคน เจ้าลูกสาวก็ค่อยๆย่องหายเข้าไป ชั่วอึดใจหนึ่งสองคนก็โผล่กลับมา เจ้ายุ้นก็วิ่งกลับมาหาผม ผมถามว่าเป็นไง
ยุ้น: มืด มองไรไม่เห็นเลย
พ่อ: แล้วกลัวมั้ย
ยุ้น: ไม่กลัว แต่ยุ้นจะจับมือป๊า ป๊าอย่าปล่อยหนูนะ
อืมม ไม่กลัวเลยจริงๆ ฮ่าๆ นึกในใจนะครับ

พี่ไกด์: เดี๋ยวรอกลุ่มสักพักนะครับ จะมีมาอีกประมาณ 5-6 คนครับ

สักพักหนึ่ง ก็มีเด็กหญิง 5 คน จริงๆไม่เด็กแล้วหละ แต่เทียบกับอายุผม ก็คงเด็กแหละนะ อ้าวชักงงหละสิ ตกลงเด็กไม่เด็กเนี่ย เอาเป็นอย่างนี้ดีกว่า มีเด็กสาววัยมัธยมอายุประมาณ 14-16 ปี เดินขึ้นมา พี่เจ้าหน้าที่ก็เข้าไปต้อนรับ แล้วก็บอกว่าขอตรวจตั๋วด้วยครับ หลังจากนั้นก็แนะนำตัวเอง และอธิบายขั้นตอนวิธีปฎิบัติตัวก่อนขึ้นเขียง เอ้ย ก่อนเข้าห้องมืด

พี่ไกด์: สวัสดีครับ ผมชื่อดล เป็นเจ้าหน้าที่ต้อนรับทุกท่าน จะมาชี้แจงวิธีการปฏิบัติตัวก่อนเข้าห้องมืดครับ ห้องนีจะเป็นห้องที่มืดสนิท แสงไม่รอดเข้ามาแม้แต่นิดเดียว เพราะฉะนั้น เราจะมีห้องให้ฝากของด้วยครับ ถ้าคิดว่าเราอาจจะทำของตกหาย ก็ฝากไว้ได้เลยครับ โดยเฉพาะของที่สามารถส่องแสงได้ เช่น โทรศัพท์มือถือ นาฬิกาเรืองแสง คุณพ่อ ฝากแว่นไว้ด้วยนะครับ เดี๋ยวสะดุดแว่นตกแล้วคนเหยียบแตกครับ
พ่อ: อ้าว แล้วผมจะมองยังไงหละครับ
พี่ไกด์: อ๋อ ห้องมืดคุณพ่อไม่ต้องใช้แว่นอยู่แล้ว

เพล้งงงงงง หน้าแตกเลย ด้วยความลืมตัว จากนั้นทุกคนก็แยกย้ายกันไปที่ล็อกเกอร์เก็บของ

พี่ไกด์: ผมจะพาเข้าไปเป็นแถวเรียงหนึ่งนะครับ ใครจะมาเป็นคนแรกครับ
เงียบ
พี่ไกด์: อ่า อาจจะไม่ได้ยิน เอาอีกครั้ง ผมจะพาเข้าไปเป็นแถวเรียงหนึ่งนะครับ อยากให้จัดแถวกันตอนนี้ ไม่ทราบว่าใครอาสาเข้าเป็นคนแรกครับ

ฟังเสียงพี่ไกด์แกพูดแล้วไม่ได้ให้ความรู้สึกว่าอยากจะเข้าเผชิญชตากรรมคนตาบอดเป็นคนแรกเลย ทุกคนนิ่ง ผมก็เลยจูงมือลูกสาว ทำใจกล้าเดินอาสาออกไป
พี่ไกด์: อ่า ได้แล้วคนแรก ต่อไปจัดแถวต่อเลยครับ
คราวนี้ง่ายแล้วน้องๆนักเรียน ทั้ง 5 คนก็จัดแถวเรียงหนึ่งต่อจากผมและยุ้น ส่งเสียงเจี๊ยวจ๊าว แก ค่อยๆเดินนะแก รอชั้นด้วยหละ มีอะไรบอกด้วยนะแก เจออะไรก็บอกด้วย

พี่ไกด์: ครับ เรียบร้อย ที่นี้เงียบนิดนึงครับ ผมจะอธิบายเกี่ยวกับข้างในก่อนเราจะเข้าไปกันนะครับ ข้างในจะเป็นห้องมืด ดังนั้นทุกคนจะมองอะไรไม่เห็น เราจะลองใช้ชีวิตแบบคนพิการทางสายตา กันประมาณ 1 ชั่วโมง เราจะใช้สัมผัสทุกอย่างในตัวเรา ยกเว้นสายตา เราจะใช้มือ ใช้เท้า ใช้ผิวหนัง ใช้จมูก ใช้หู ใช้ปาก ในนั้นจะมีห้องอยู่หลายห้องเพื่อให้เราฝึกการใช้สัมผัสที่ผมว่ามานะครับ ครบทุกอย่างไม่ต้องห่วง จากนี้ผมจะพาพวกเราไปส่งมอบต่อให้กับไกด์ผู้เชี่ยวชาญด้านความมืดภายในนะครับ ตอนนี้ผมจะแจกไม้เท้าให้ทุกคน ขอให้ทุกคนรับไปแล้วลองใช้ดูนะครับ เราจะใช้ไม้เท้าวาดเป็นวงด้านหน้าเราในระดับเดียวกับพื้น ให้ไม้เท้าทำมุมประมาณ 30-45 องศานะครับ เราจะไม่ยกไม้เท้าสูงนะครับ เพราะจะไปตีถูกคนข้างหน้า หรือว่าจะไปแทงถูกคนข้างหน้าได้ ถ้าไม้เท้าที่เราวาดด้านหน้าไปกระทบกับอะไรเข้า เราก็จะใช้วิธีเดินเข้าไปใกล้แล้วใช้มืออีกมือคลำเอาเพื่อจะได้รู้ว่ามันคืออะไร

ถ้าเราทำของตกนะครับ เราจะไม่ก้มลงเก็บ แต่เราจะย่อตัวลงไป โดยที่มือยังคงถือไม้เท้าอยู่โดยให้ไม้เท้าทิ่มลงกับพื้นตั้งตรงนะครับ ไม่วางไม้เท้า ไม่แทงไม้เท้าไปที่ใดๆทั้งสิ้น ทำไมเราต้องย่อลงเก็บของ ไม่ก้มลงเก็บทราบมั้ยครับ

น้องๆ : อาจจะถูกเหยียบจากคนข้างหลังได้ค่ะ
พี่ไกด์: ไม่ใช่ครับ ถูกเหยียบไม่ว่าก้มหรือย่อก็ถูกเหยียบได้ครับ แต่ที่เราย่อตัวเก็บเพราะเวลาลุกขึ้นมาเราจะลุกในแนวตั้ง เราก็มั่นใจว่าเราไม่ลุกขึ้นมาชนของอะไรด้านหน้าได้หากเราก้มลงเก็บ เมื่อย่อแล้วเราก็จะใช้มือเรากวาดไปกับพื้นเพื่อหาของนะครับ

วิธีการที่จะไม่ให้ถูกเหยียบคือ เราจะใช้ปากให้เป็นประโยชน์ครับ เราต้องส่งเสียงตลอดเวลา แต่ไม่ใช่แย่งกันพูดนะครับ เดี๋ยวไม่รู้เรื่อง หากมีอะไรเกิดขึ้น ช่วยกันบอกนะครับ ไกด์ข้างในจะถามชื่อทุกคน แล้วจะรอให้ทุกคนไปกันแบบเรียงแถวตามที่ตั้งไว้นี้ หากไกด์ข้างในขานชื่อ ก็ให้ตอบนะครับ ไม่งั้นจะไม่รู้ว่าอยู่ครบทุกคนหรือหายไปไหนหรือเปล่า

ข้อสำคัญที่สุดและห้ามไม่ปฏิบัติตามเลยคือ หากเจอห้องอะไรหรือลูกบิดประตูห้ามเปิดเข้าไปนะครับ ถ้าหากไกด์ข้างในไม่ได้สั่งให้เข้า เพราะอาจจะหลงเข้าไปแล้วไม่สามารถออกมาได้นะครับ

อีกอย่างขอให้เตรียมเงินไว้ล่วงหน้า เพราะว่าจะมีห้องขายเครื่องดื่ม ขนมขบเคี้ยว ให้ลองได้ใช้ชีวิตดูว่าผู้พิการทางสายตาซื้อของยังไง ไม่เกินร้อยบาทครับ ยี่สิบบาทก็ได้ เตรียมไว้ล่วงหน้าเลยจะได้ไม่ต้องคว้ากระเป๋าสตางค์ออกมาแล้วหยิบแบ้งค์ซึ่งไม่รู้ว่าแบ้งค์อะไรอีก เราจะได้รู้ว่าคนพิการเขาขายของกันอย่างไร เขารู้ได้ไงว่าเราให้แบงค์อะไร

หากพร้อมแล้ว และไม่มีคำถามอะไรอีก เราก็จะเข้าผจญกับความมืดแล้วนะครับ

พ่อ: ขอโทษครับ มีคำถามครับ ไม่ทราบว่าไกด์ด้านในเป็นผู้พิการทางสายตาหรือเปล่าครับ
ไกด์: เชิญคุณพ่อเข้าไปสอบถามพูดคุยกันกับไกด์ด้านในเลยครับ สามารถคุยได้ครับ ไกด์ของเราเปิดเผยหมดทุกเรื่องราวที่ทุกคนอยากรู้ ไม่ทราบมีคำถามอะไรอีกมั้ยครับ

เว้นระยะซักหน่อย

ไกด์: หากไม่มีคำถามแล้ว เชิญเดินตามผมเข้ามาเลยครับ

ชีวิตคนตาบอดสำหรับคนตาดีกำลังจะเริ่ม ณ อีกไม่กีย่างก้าวแล้ว

***************************************************
(โปรดติดตามตอนต่อไป....)